Balanskussen zijn niet alleen geschikt voor balansoefeningen voor bijvoorbeeld het knie- of enkelgewricht, maar kunnen ze ook een belangrijke functie hebben bij de zithouding van kinderen en een concentratie verhogende werking hebben.
Het belang van een juiste zithouding bij kinderen
Kinderen brengen een groot deel van de dag zitten door, daarom is een juiste zithouding van wezenlijk belang. Door goed meubilair en de juiste afmeting van dit meubilair kan een juiste zithouding verkregen worden en rugklachten op latere leeftijd voorkomen worden. Verder is deze zithouding ook essentieel voor een goede werkhouding van de kinderen.
De kinderen van tegenwoordig zitten vaak verkeerd en bewegen te weinig. Dit leidt regelmatig tot klachten aan het bewegingsapparaat. Klachten als moeheid, pijn- verstijving in de rug treden steeds vaker op. Ook verkrommingen van de wervelkolom door een verkeerde zithouding kan leiden tot niet goed ontwikkelen en slijtage van de tussenwervelschijven, stijfheid en op latere leeftijd voor serieuze rugproblematiek.
Oorzaken;
Vroeger werd er op school veel aandacht besteed voor het aanleren van een goed (zit) houding. Ook tijdens de gymlessen werd meer aandacht besteed aan bewegen en houdingen van kinderen. Tegenwoordig is deze aandacht voor de manier van bewegen, staan en zitten veel minder. Door de komst van smart-apparatuur (tablets, mobieltjes, gameboys) is één van de oorzaken van een slechtere houding bij kinderen.
Tegenwoordig komt de aandacht voor het belang van bewegen in opmars onder de gemeentes in Nederland. Echter de manier waarop kinderen het beste kunnen bewegen en de aandacht voor de houding blijft echter nog achterwege. Fysiotherapeuten zijn er van overtuigd dat je groeit zoals je beweegt. Dat de vorm de functie volgt is de basis van de biologie en zal ook voor de moderne kinderen gelden.
Het beeld dat kinderen vaak slecht op hun stoel zitten wordt veelal herkent door ouders en leerkrachten. Het gebruik van smart-apparatuur kunnen we dezer dagen niet tegengaan. Iedereen maakt meer gebruik van deze apparaten en iedereen zit veel meer dan 10 jaar geleden. Wel moeten we er ons van bewust zijn dat voldoende beweging en een juiste houding van belang is.
Tips voor een juiste houding;
Als kinderen televisie willen kijken of smart games willen spelen is het beter voor de houding op dit rechtop zittend of in buiklig te doen. De wiebelkussen of balanskussen kan ook een uitkomst bieden voor een juiste zithouding. Deze wiebelkussen of balanskussen stimuleert namelijk een actieve zithouding. De lichte natuurlijke vibratie tijdens het ademhalen zorgt ervoor dat het lichaam een constante feedback ter correctie krijgt voor een optimale houdingspositie. Daarnaast wordt de rug tijdens het zitten getraind. Door de houdingscorrecties worden buik- en rugspieren aangespannen.
Verder is er aangetoond dat hyperactieve of onrustig kinderen beter blijven zitten op een Match U balkussen. Hierdoor kan de concentratie en alertheid verhoogd worden. Door de spieractiviteit blijft de alertheid hoog.
Let wel op; de Match U balkussen zijn in diverse maten verkrijgbaar. Voor kinderen geldt de afmeting van 30cm.
* Als variatie op de Match U balkussen bestaat er ook een Wigkussen. Het wigkussen dankt zijn naam aan de driehoeksvorm van het kussen. Een wigkussen is compact en lichtgewicht zodat het makkelijk overal mee naar toe genomen kan worden. De helling van de wig stimuleert een juiste houding bij het zitten. Door de helling ontstaat een bekkenkanteling waardoor een normale lumbale lordose word verkregen tijdens het zitten. Oftewel het wigkussen helpt om een goede natuurlijke houding aan te nemen. Daarnaast zorgt het kussen er ook voor dat de heupen zich te allen tijde boven de knieën bevinden, waardoor de druk op de onderrug wordt verlicht. Een Wigkussen komt tegemoet aan de beweegbehoefte. Kinderen die niet goed stil kunnen zitten hebben ook op een Wigkussen de mogelijkheid om voortdurend kleine bewegingen te maken.
Gebruik:
Gebruik een Match U balkussen of Wigkussen steeds korte periodes van ongeveer een half uur. Bij langdurig zitten op het kussen went je lichaam aan de extra prikkels en heeft het nog weinig meerwaarde. Let er op dat kinderen nog wel met beide voeten op de grond kan. Maak gebruik van een lagere stoel of voetenbankje.
Alternatief:
Wanneer een Match U balkussen of wigkussen geen uitkomst kan bieden voor het stimuleren van een juiste zithouding bij kinderen, kan de gymbal eventueel een alternatief vormen.
De gymbal is een bal die niet kan knappen. Zelfs niet als er met een mes of schaar in wordt geprikt.
Het zitten op een gymbal komt uit Zwitserland. Zij deden onderzoek naar het zit-gedrag van kinderen op de basisschool. De resultaten van dit onderzoek waren zeer duidelijk. Het zitten op een gymbal heeft duidelijk voordelen ten opzichte van de klassieke stoel in de klas.
Enkele tips voor het gebruik van gymbal op school en thuis
- Hoe groot moet de bal zijn?
Er bestaan verschillende diameters van de gymbal. (van 35 cm tot 75 cm) Je kiest een bal met een diameter die je toelaat om met afhangende boven benen te zitten. De grootte van de bal kun je meten: kniehoogte van het kind + 10 cm. Door met een “open hoek” (groter dan 110°) te zitten tussen je bovenbeen en je romp, komt je bekken namelijk anders te staan, waardoor de rug ontlast wordt. Je moet je voeten plat op de grond.
- Zorg dat de bal steeds de goede spanning heeft. (hoek van 110°) Controleer zeker één keer per week of de bal nog groot en hard genoeg is. Met een speciaal ventiel dat bij de “gymbal” meegeleverd wordt of een fietspomp is de bal eenvoudig op spanning te brengen. Door tape over het ventiel te plakken wordt het leeglopen sterk vertraagd.
- Laat de kinderen in het begin niet te lang op de bal zitten.
Zeker niet de kinderen die een lage spierspanning (slap / hypotoon) hebben. Vraag regelmatig of het niet te vermoeiend is en of hij/zij geen “pijn” in de rug heeft. In het begin max. 60 min. per dag. Beter is 2 x 30 min. per dag dan in 1 x 60 min. Als leerlingen onderuit hangen moet hij/zij daar op gewezen worden. Aanwijzing voor die kinderen kan zijn: “Probeer je lang te maken”, of “Hoofd naar het plafond en een rechte rug”. Als dit niet meer lukt betekent het dat hij/zij moe is en er even gestopt moet worden.
- Als de bal (Gymnic) steeds weg rolt.
Een bruin plantenschaaltje (in elk tuincentrum in diverse maten te koop) kan uitkomst bieden. Natuurlijk kan een steuntje in de hoek van de kamer ook dat probleem oplossen. - Thuis voor de TV.
De bal kan prima gebruikt worden om op te zitten tijdens het TV kijken. - Ook aan tafel zitten op de bal.
Als kinderen gewend zijn aan de bal en daar goed op zitten kunnen ze ook op de bal zittend aan een tafeltje werken. De tafel moet 10 cm hoger zijn dan de tafel waaraan het kind zat met een stoeltje. Om een optimale werkhouding te krijgen moet het werkblad schuin zijn. Bij een recht werkblad moet te veel voorover gebogen worden (geldt ook voor zitten op stoel). Schuine werkbladen kunnen gerealiseerd worden middels speciale tafels (duur!) of door een ópbouwtje’ in elkaar te zetten, dat op de tafel gezet kan worden. Vergeet hierbij niet een onderrand om schriften, boeken en pennen op te laten rusten.
Op school op de gymbal.
Schrijflessen op de gymbal. Kinderen die moeite hebben met de fijne motoriek (schrijven) moeten bij de schrijflessen niet op de bal zitten. Dit kan het “netjes” schrijven moeilijker maken.